Türkler dünya üzerinde çok geniş bir coğrafyaya dağılmış bir millettir. Doğuda Moğalistan ve Çin içlerinden, batıda eski Yugoslavya içlerine; kuzeyde Sibirya’dan ve Moskova yakınlarındaki Kazan şehrinden, güneyde Bağdat, Lübnan sınırı ve Kıbrıs içlerine kadar uzanan büyük coğrafyaya yayılmış durumdadır. 20-90 doğu boylamları ile 33-65 kuzey enlemleri arasında yer alan bu coğrafya, kuş uçuşu, doğudan batıya 6-7 bin, kuzeyden güneye 3 bin kilometrelik bir alanı içine alır. Bu geniş coğrafyada şu devletler içinde Türkler yaşamaktadır: Moğolistan, Çin, Rusya, Afganistan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Azerbaycan, İran, Irak, Suriye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türkiye, Bulgaristan, Yunanistan, Eski Yugoslavya, Romanya ve Polonya.
Yörelere göre yapılan adlandırma, Hazar’ın doğusunda kalan Türkler Doğu Türklüğünü; Karadeniz, Kafkaslar ve Hazar’ın kuzeyinde kalanlar Kuzey Türklüğünü; aynı sınırların batısında ve güneyinde kalanlar Batı Türklüğünü temsil eder.
Bölgelere göre dünya Türklüğü şu şekilde ayrılmaktadır:
A. Batı Türklüğü
1. Türkiye Türkleri
2. Rumeli Türkleri (Yunanistan, Bulgaristan ve Eski Yugoslavya’da; ayrıca Moldavya ve Bulgaristan’daki Gagauzlar)
3. Kıbrıs Türkleri
4. Suriye Türkleri
5. Irak Türkleri
6. Azerbaycan Türkleri (Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve İran’daki Güney Azerbaycan’da)
B. Doğu Türklüğü
1. Batı Türkistan Türkleri (İran’ın Horasan bölgesinde, Afganistan’ın kuzeyinde ve Rusya, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan’da bulunan Kırgız, Özbek, Türkmen, Karakalkalpak ve Kazak Türkleri)
2. Doğu Türkistan Türkleri (Çin’in batı bölgesinde –Doğu Türkistan’da- bulunan Uygur ve Kazak Türkleri)
C. Kuzey Türklüğü
1. Sibirya Türkleri (Yakutlar)
2. Abakan Türkleri (Hakaslar)
3. Altay Türkleri
4. İdil-Ural Türkleri (Kazan ve Batı Sibirya Tatarları, Başkurtlar, Çuvaşlar)
5. Kafkas Türkleri (Kafkasların kuzeyindeki Karaçay, Balkar, Nogay ve Kumuk Türkleri)
6. Kırım Türkleri (Özbekistan ve Romanya’da)
7. Karay Türkleri (Polonya ve Litvanya’da)
Bu alanlarda konuşulan Türkçe üç lehçeye ayrılır: Türkçe, Çuvaşça ve Yakutça.
Üç ana gruba ayrılan dünya Türklüğünün yayıldığı bölgelerde konuşulan yazı dilleri şunlardır:
A. Batı Türkçesi (Güney-Batı Türkçesi)
1. Türkiye Türkçesi
2. Gagauz Türkçesi
3. Azerbaycan Türkçesi
4. Türkmen Türkçesi
B. Kuzey-Doğu Türkçesi (Doğu Türkçesi)
1. Özbek Türkçesi
2. Uygur Türkçesi
3. Kazak Türkçesi
4. Karakalpak Türkçesi
5. Kırgız Türkçesi
6. Kazan Türkçesi
7. Başkurt Türkçesi
8. Kırım Türkçesi
9. Nogay Türkçesi
10. Karaçay Türkçesi
11. Malkar Türkçesi
12. Kumuk Türkçesi
13. Altay Türkçesi
14. Hakas Türkçesi
15. Tuva Türkçesi
Bugünkü Türk yazı dillerinin kullanıldığı bölgelerde, yaklaşık 200 milyon insan Türkçe konuşmaktadır. Bugün dünya üzerinde konuşulan diller, konuşan insanların sayısı bakımından mukayese edildiğinde Türkçe, dünyanın beşinci büyük dili olmaktadır
